Skąd się bierze uzależnienie od hazardu? Wiek dwudziesty oraz dwudziesty pierwszy spowodował znaczny wzrost osób uzależnionych. Mówimy tutaj o wszelkich uzależnieniach, czyli zarówno uzależnieniach klasycznych, a przynajmniej uznawanych za klasyczne (czyli chodzi tutaj o uzależnienia związane z różnego rodzaju substancjami, szczególnie psychoaktywnymi, czyli na przykład zaliczamy do tego typu uzależnień uzależnienie od alkoholu, narkotyków, nikotyny, leków psychotropowych i tym podobne), jak i o uzależnieniach behawioralnych.
Nauka udowodniła, że uzależnieniem możemy nazywać również zachowania (bardzo często patologiczne), które nie mają związku z zastosowaniem wyżej wymienionych substancji, jednak efekty działania tych uzależnień (zarówno takie, które wpływają na życie osób uzależnionych, jak i takie, które na przykład wywołują różnego rodzaju zmiany w mózgu), są w zasadzie identyczne lub bardzo podobne, jak w przypadku osób, które są uzależnione od używek. Dlatego nazywamy te uzależnienia uzależnieniami behawioralnymi i do tego typu uzależnień, zaliczamy również hazard.
Przyczyny społeczne uzależnienia od hazardu
Kiedy badacze zaczęli analizować, skąd się bierze uzależnienie od hazardu oraz dlaczego w ogóle ludzie angażują się w hazard, to okazało się, że najczęstszymi przyczynami jest chęć zrelaksowania się, wykazania oraz tak naprawdę odreagowania stresu, który coraz częściej towarzyszy nam w życiu codziennym. Jednocześnie hazard nie jest powiązany, a przynajmniej nie wprost ze spożywaniem na przykład alkoholu czy innych substancji psychoaktywnych, dlatego to do pewnego stopnia (a przynajmniej przez ostatnie kilkanaście lat) nie był traktowany na równi z innymi uzależnieniami, co powodowało, że nawet osoba uzależniona oraz jego najbliższe otoczenie po pierwsze, nie zdawało sobie z uzależnienia sprawy, więc nie robiono nic w kierunku leczenia. Rodzina nieco inaczej patrzyła na taką osobę.
Kolejnym czynnikiem jest fakt, że hazard jest coraz szerzej obecny w naszym życiu. Coraz częściej można po prostu znaleźć okazję do grania. Hazardem możemy nazwać wszystko, począwszy od grania w to tak zwanego „Totolotka”. Hazardem są zakłady sportowe, kasyno internetowe, automaty do gier, a nawet niektóre „minigierki” w sieciowych grach komputerowych, których o hazard byśmy nie podejrzewali. Wspomnieliśmy tutaj o kasynie internetowym. Kiedyś, żeby zagrać w grę hazardową, trzeba było pojechać do kasyna albo pójść do kolektury. Obecnie możemy to zrobić z poziomu smartfona w zasadzie w każdym momencie. To również jest wskazywane jako czynnik, który sprzyja temu, że coraz więcej osób od hazardu się uzależnia i jest diagnozowanych coraz więcej przypadków hazardu patologicznego.
Czynniki indywidualne popadania w uzależnienie od hazardu
Oczywiście czynniki społeczne, czyli takie, na które pojedyncza jednostka nie ma specjalnego wpływu, nie są to jedyne składowe, które powodują, że człowiek się od hazardu uzależnia. Przede wszystkim powinniśmy tutaj zwrócić uwagę na to, co się dzieje z każdym z nas osobna, kiedy gramy w gry hazardowe, może nam to pomóc zrozumieć, skąd się bierze uzależnienie od hazardu?
Pierwsza sprawa jest to tak zwane szczęście początkującego. Nie zawsze oczywiście to się zdarza, ale w dużej ilości przypadków osoby, które zaczynają grać w jakąś grę losową lub karcianą, która jednak oparta jest w dużej mierze na losowości (osoby te na przykład nie potrafią grać, a pomimo tego w bardzo krótkim czasie wygrywają dużą sumę) szybko wygrywają. Oczywiście przy takich wygranych pojawia się bardzo duża dawka adrenaliny, emocji i samozadowolona z siebie. Niestety te czynniki sprawiają, że pojawia się drugi czynnik, czyli zmiany w mózgu, które tego typu działania nagradzają. Trzeci czynnik to wyciąganie złych wniosków. Człowiek może dojść do wniosku, że faktycznie hazard może być opłacalny. Oczywiście dalsze granie weryfikuje ten pogląd, ponieważ w zasadzie nałogowy hazardzista zawsze prędzej czy później przegra. Można by powiedzieć, że ciągi przegranych są od czasu do czasu przecinane wygranymi, ale te sporadyczne wygrane dają osobie uzależnionej na tyle dużego „kopa”, że ciężko jest mu zrezygnować z dalszej gry. Następnym elementem są błędy poznawcze gracza.
Błędy poznawcze a hazard
Powiedzieliśmy już sobie o tym, jak emocje a co za tym idzie układ hormonalny, może wpływać na to, że łatwo od hazardu możemy się uzależnić. Jest jeszcze jednak jedna kwestia, którą warto poruszyć, a która dobrze tłumaczy, skąd się bierze uzależnienie od hazardu. Mianowicie są to błędy poznawcze, którym ulegają hazardziści. Zaliczyć możemy do nich:
– przeświadczenie o tym, że jeżeli przegrałem już dostatecznie dużą ilość razy, to zwycięstwo jest coraz bliżej. Niestety nie jest to prawdą, ponieważ w przypadku na przykład rzutu kostką, prawdopodobieństwo wyrzucenia szóstki jest zawsze takie samo. Nie zależy od tego, ile razy wcześniej przegraliśmy,
– długo grający hazardziści mają większe przeświadczenie o tym, że mają jakiegoś rodzaju intuicję oraz doświadczenie. Sądzimy, że jesteśmy w stanie przewidzieć pewne rzeczy, czyli mamy tak naprawdę wrażenie kontroli nad tym, co się dzieje, co również jest nieprawdą,
– tak zwane myślenie magiczne, czyli różnego rodzaju rytuały związane z grą, szczęśliwe przedmioty, które mają nam pomóc w grze.